Vandaag 40 jaar geleden, op 9 februari 1981, overleed Bill Haley op 55-jarige leeftijd aan de gevolgen van een hersentumor. Daarmee nam de wereld afscheid van de man die als eerste de Rock ´n Roll op de kaart zette met zijn Rock around the Clock. Dat diezelfde Bill Haley net zo gemakkelijk beroemd had kunnen worden als de onovertroffen jodelaar HillBilly Haley is minder bekend.
(tekst: Wim Meijer)
Een duetje van Bill Haley en Olga Lowina: Het is niet het eerste waar je aan denkt maar toch minder onwaarschijnlijk dan dat je in eerste instantie zou vermoeden. Het waren immers tijdgenoten en beide konden ze jodelen als de beste. Jawel, je leest het goed: ‘JODELEN’ Dat is nog eens wat anders dan Rock ’n Roll.
Muzikale alleskunner
William John Clifton Haley was een muzikale alleskunner. Zo’n jochie dat met het eerste levenslicht de notenbalk al meekreeg. Zijn vader Albert Haley kwam uit Kentucky en leefde zich helemaal uit op de banjo en de mandoline. Zijn moeder was de uit Lancashire (Engeland) afkomstige Maude Green, een begenadigd klassiek pianiste.
In Huize Haley groeide de kleine Bill dus op tussen de twee uitersten op muzikaal gebied, country en klassiek. Het werd voor hem dus een hele zoektocht naar het muzikale genre dat het beste bij hem paste, een keuze die hij al vroeg moest maken.
1 dollar per dag
Geboren in 1925 groeide hij op in de periode van de ´grote depressie´, waardoor hij al op jonge leeftijd moest proberen om geld te verdienen. En dat lukte hem aardig, want al op 13-jarige leeftijd verdiende hij één dollar per dag voor het verzorgen van muziek bij een veiling. Hierdoor kwam hij in contact met andere jongeren, waarmee hij een band vormde die regelmatig werd gevraagd voor optredens. En op zijn vijftiende had Bill er voldoende vertrouwen in om het ouderlijk huis te verlaten met weinig meer dan zijn gitaar, op weg naar roem een fortuin. Een weg die hij ruim 10 jaar moest volgen voordat die echte doorbraak kwam.
HillBilly Haley
De kracht van de jonge Bill Haley leek vooral te liggen op het gebied van countrymuziek, waarbij het ‘jodelen’ zijn specialiteit vormde. Want geloof het of niet: Jodelen is niet puur voorbehouden aan Tiroler Holzhackerbub’n, ook cowboys weten het ultieme Alpengevoel behoorlijk weer te geven. Volgens de geschiedenis zou dit verschijnsel zijn ontstaan in het begin van de vorige eeuw toen groepen Tiroolse minstrelen door Amerika trokken.
Gedurende de veertiger jaren begaf de jonge Bill zich in de wereld van de countrymuziek, sloot zich aan bij diverse groepen, zoals de toen populaire groep “Down Homers”, vormde zijn eigen groep met “The Four Aces of Western Swing” en trad ook solo op als ‘HillBilly Haley’ en als “Silver Yodeling Bill Haley”.
Van Saddlemen tot Comets
In 1949 formeerde hij een nieuwe band onder de naam Bill Haley’s Saddlemen en ook daarmee richtte hij zich nog op de ’hillbilly style’ met nu en dan een uitstapje naar Boogie en de vroege Rock ’n roll.
Uiteindelijk duurde het tot 1952 totdat Bill Haley het roer helemaal omgooide en de ‘Saddlemen’ omdoopte in ‘The Comets’. Vanaf dat moment richtte hij zich volledig op de muzikale losbandigheid van Rock ’n Roll, een opzwepende muziekstijl met veel elementen van de zwarte rhythm & blues, die erg populair was bij de blanke (en rijke) jongeren in het noorden van de States.
Thirteen Woman (And Only One Man in Town)
De grote doorbraak van Bill Haley en The Comets kondigde zich aan toen zij op 12 april 1954 naar New York vertrokken om daar het nummer ‘Thirteen Women (And Only One Man In Town)’ op te nemen. Het nummer was een succes gebleken bij de liveoptredens en zou zich nu ook als hitsingle moeten bewijzen.
Voor de b-kant van het nummer werd gekozen voor het nummer “(We’re gonna) Rock around the clock (tonight)” waarbij gebruik gemaakt werd van een gitaarsolo van de gitarist Danny Cedrone die voor zijn ‘kunstje’ slechts $ 31,- mocht incasseren, een schamel honorarium voor wat nog steeds gezien wordt als een van de beste gitaarsolo’s aller tijden.
Blackboard Jungle
Uiteindelijk werd ‘Three Women’ niet de hit waar Bill Haley en zijn makkers op hadden gehoopt. En het was dan ook puur te danken aan de toen nog 10-jarige Peter Ford, het zoontje van de filmacteur Glenn Ford, dat deze single toch nog leidde tot het nagestreefde wereldsucces. In 1955 was Glenn Ford gecontracteerd voor de film Blackboard Jungle, een film over de jonge leraar Rick Dadier op North Manual High School in het centrum van New York. Regisseur Richard Brooks was op zoek naar een geschikt nummer voor zijn film, toen Peter Ford per abuis ´Rock Around the Clock´ opzette, de b-kant van het singletje. Het bleek precies het nummer te zijn dat Richard Brooks zocht.
Rock around the clock
Dankzij het internationale succes van de film, waarin het nummer drie keer werd gebruikt, was de wereldfaam van Bill Haley en zijn Rockets in één keer een feit en stond ´Rock ´n Roll´ wereldwijd op de kaart. Hoewel het succes van Rock around the Clock nooit meer zou worden geëvenaard, scoorde Bill Haley daarna nog volop hits zoals “See You Later, Alligator”, “Shake, Rattle and Roll”, “Skinny Minnie”, “Razzle Dazzle” en Rip It Up. In totaal verkocht hij gedurende zijn carrière 25 miljoen platen.
Hersentumor
Net als veel andere popartiesten was ook Bill Haley niet bestand tegen de druk die het wereldsucces met zich bracht. Nadat hij artistiek steeds meer was overvleugeld door ´The King of Rock and Roll´ Elvis Presley (goed voor 500 miljoen platen) raakte hij in de zeventiger jaren verslaafd aan alcohol. Even leek het erop dat hij nog een comeback zou maken, waarbij hij onder andere op 10 november 1979 optrad in de Royal Variety Performance in aanwezigheid van Koningin Elizabeth II.
Zijn laatste optredens dateren van mei en juni 1980, toen hij een tour door Zuid Afrika maakte. Dit was al nadat bij hem een hersentumor was ontdekt. Een tour door Duitsland in de herfst van dat jaar kwam daardoor te vervallen en ongeveer 3 maanden later overleed Bill Haley op 9 februari 1981 in zijn huis in Harlingen in Texas, een erfenis achterlatend van opzwepende rock ‘n rollhits, waarvan tenminste die ene absoluut onsterfelijk is.
