Orgelfestival Holland eert jubilerende Schnitger

ALKMAAR - van 20 tot en met 27 juni 2025 vindt in Alkmaar het Orgelfestival Holland plaats. Het festival staat dit jaar in het teken van de 300ste verjaardag van het monumentale Van Hagerbeer/Schnitger-orgel in de Grote Kerk. Alkmaar viert deze verjaardag met een serie bijzondere concerten, waaronder twee wereldpremières.

Tijdens het Orgelfestival Holland zijn de internationaal geroemde orgels van Alkmaar het middelpunt. Het Van Hagerbeer/Schnitger-orgel kreeg in 1725 dankzij orgelbouwer Frans Caspar Schnitger zijn huidige barokklank. Dit orgel geldt als één van de best bewaarde stadsorgels ter wereld. Naast het Van Hagerbeer/Schnitger-orgel herbergt de Grote Kerk ook het Van Covelens-orgel uit 1511. Beide instrumenten zijn dankzij hun authentieke klanken, historische betekenis en uitzonderlijke staat van behoud een bron van inspiratie voor jonge musici en componisten.

Openingsconcert

Het openingsconcert op zaterdag 21 juni om 20.15 uur in de Grote Kerk wordt verzorgd door organist Arvid Gast en vocaal ensemble PA’dam onder leiding van Maria van Nieukerken. Het programma staat in het teken van de invloedrijke Orgeltagung uit 1925. De Orgeltagung vormde 100 jaar geleden in Hamburg en Lübeck het startschot om voor oude en gerestaureerde orgels nieuwe muziek te schrijven en oude muziek te herinterpreteren.

Tijdens het openingsconcert worden onder andere werken van Reger, Hindemith en Distler gespeeld en gezongen. Rode draad tijdens het concert is het verstrijken van de tijd, gekoppeld aan de jubilea van het Schnitger-orgel en de Orgeltagung.

Luiken dicht

Het Schnitger-orgel heeft luiken die beschilderd zijn door schilder Caesar van Everdingen (1616/1617-1678). De orgelluiken worden, vanwege de kwetsbaarheid, niet vaak gesloten, maar zullen tijdens het openingsconcert eerst gesloten zijn en vervolgens geopend worden. Van Everdingens beschildering (Triomf van Saul) werd door de Alkmaarders met hun eigen geschiedenis (Alkmaars Ontzet 1573) geassocieerd en is heden ten dage één van de belangrijkste Nederlandse kunstwerken.

Verjaardagscadeau voor Frans Caspar Schnitger

Op zondag 22 juni om 12.00 uur is de wereldpremière van 'Schnitger', een nieuwe jubileumcompositie van Andries van Rossem voor het Van Hagerbeer/Schnitger-orgel. Organist Pieter van Dijk voert het werk uit, dat is gebaseerd op de achternaam van de beroemde orgelbouwer Frans Caspar Schnitger.

Ook klinken tijdens dit concert werken van de organisten en componisten Gerardus Havingha, Vincent Lübeck en Piet Kee. Gerardus Havingha, bijvoorbeeld was de Alkmaarse organist die driehonderd jaar geleden de opdracht gaf tot ombouw van het orgel door Frans Caspar Schnitger.

Echoes of Eternity

Op zondag 22 juni om 20.15 uur presenteert het Orgelfestival Holland het concert Echoes of Eternity. Organist Enno Gröhn, saxofonist Ties Mellema en mediakunstenaars Joris Strijbos & Eelco Ottenhof ontmoeten elkaar in een live-improvisatie rondom de klankinstallatie Kinetic Sounds. De installatie, een immens orkest van bewegende luidsprekers, wordt aangestuurd tijdens het concert en vormt een fysiek én akoestisch samenspel met het Schnitger-orgel.