KENNEMERLAND - Vandaag, maandag 22 april, is de Dag van de Aarde. Wereldwijd zijn er dan activiteiten om de aarde groener en leefbaarder te maken. Een mooi moment om aandacht te schenken aan zo’n bijzondere activiteit. Daarvoor gaan we naar de Oesterzwammerij uit Bloemendaal, die vorige maand de Themaprijs ‘Circulair Ondernemen’ won.
(bron: Tuinbouw Ondernemersprijs / foto's: Fotostudio Vlekke)
In een voormalig klooster worden paddenstoelen gekweekt op koffieprut. Met de restanten van dat productieproces wordt gezonde compost gemaakt. Daarmee is Oesterzwammerij dus dubbel duurzaam. En het mooie is: de paddenstoelen worden gebruikt voor vegan bitterballen!
“Van elke kilo gemalen koffie blijft 998 gram over als restproduct. Slechts twee promille gaat in jouw kopje koffie”, vertellen Erik Boele-de Zeeuw en Michiel de Ruiter. Ofwel: 99,8 procent van de oorspronkelijke grondstof is afval. En dat is zonde. Daarom startten Erik en Michiel het bedrijf Oesterzwammerij, dat koffieprut waardevol maakt. Het idee voor Oesterzwammerij ontstond enkele jaren geleden toen Erik een workshop volgde bij Rotterzwam. Dat bedrijf kweekte destijds paddenstoelen in het voormalige Tropicana-zwembad in Rotterdam. Erik: “Na de workshop kreeg ik een zak koffieprut mee naar huis en binnen zes weken groeiden daar oesterzwammen op. Heel fascinerend.”
Klooster
Erik besloot het Rotterdamse voorbeeld te volgen. Dat begon in een kelder. Na een jaar werd een geschikte ruimte gevonden in een voormalig klooster op Landgoed Dennenheuvel in Bloemendaal. Daar groeien oesterzwammen op zakken met koffieprut, die aan het plafond zijn bevestigd. “We zijn nu wel toe aan de volgende stap: een geklimatiseerde ruimte in Haarlem of omgeving waar we kunnen kweken, een vaste expositie kunnen inrichten en een proeflokaal.”
Bitterballen en kroketten
Erik: “Ons belangrijkste verdienmodel op dit moment is niet de oesterzwam zelf, maar de verwerking ervan in bitterballen, kroketten en andere kant-en-klaar producten. Deze zogenaamde Haarlemse Parels worden afgenomen door lokale horeca. Daar zit een meerprijs aan, maar daar staat tegenover dat wij hun afvalstroom van koffieprut weer afnemen. Daar hebben zij dus geen kosten meer aan.”
Compost
Maar wat te doen met de koffieprut ná de teelt van de oesterzwammen? Daar hebben Erik en Michiel iets slims voor gevonden. “We doen onderzoek naar hoogwaardige compost met de juiste microbiologie en nutriënten. De compost kan dan weer naar andere stadslandbouwprojecten in onze omgeving.”
Oesterzwammerij is dus dubbel duurzaam: koffieprut wordt gebruikt voor het telen van gezonde voeding, en de reststromen daarvan worden gebruikt voor de productie van compost. De jury van de Tuinbouw Ondernemersprijs was daarvan onder de indruk, en beloonde het bedrijf afgelopen maart met de themaprijs ‘Circulair Ondernemen’. En dan te bedenken dat Oesterzwammerij nog bruist van de ideeën. Erik: “Wij willen circulariteit doortrekken tot in alle facetten van onze onderneming. Zo hebben we speciale doe-het-zelfpakketten om thuis oesterzwammen te kweken op je eigen koffieprut. Daarvoor gebruiken we collectebussen die door de opkomst van QR-codes overbodig zijn geworden.”