De tentoonstelling Mysterie Mondriaan in Stedelijk Museum Alkmaar met het recent ontdekte portret van Aletta de Iongh is sinds dinsdag 5 februari verrijkt met een tweede pas ontdekt werk van Piet Mondriaan: het portret van Elisabeth Sophia Maria Cavalini uit 1901.
Het vroege portretschilderij van Mondriaan dook op bij de taxatie van een inboedel in Zandvoort door taxateur en kunsthandelaar Willem de Winter, bekend als expert in het televisieprogramma Tussen Kunst en Kitsch.
De jonge Mondriaan maakte het portret in opdracht van Cornelis Bergman, een succesvol koffiehandelaar uit Amsterdam met wie Mondriaan goed bevriend was. Kort na voltooiing van het schilderij trad Cornelis Bergman in het huwelijk met de geportretteerde. Het schilderij was zeer waarschijnlijk een huwelijkscadeau van Bergman aan Elisabeth Cavalini.
Mondriaan voerde dit soort opdrachten vooral uit om in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien. Uit zijn brieven blijkt dat de kunstenaar aan dergelijke opdrachten weinig plezier beleefde. Toch leverde hij uitstekende kwaliteit, zoals te zien aan dit fraaie schilderij van de 27-jarige Amsterdamse jongedame.
Na 118 jaar in privé familiebezit te zijn geweest is het schilderij van de jonge Mondriaan nu voor het eerst in een museum te zien, samen met het portret dat de kunstenaar in 1908/1910 maakte van Aletta de Iongh.
De tentoonstelling Mysterie Mondriaan toont deze indrukwekkende portrettekening in combinatie met andere schilderijen en tekeningen, die Piet Mondriaan in dezelfde periode maakte. De bezoeker wordt meegevoerd in het speurwerk van conservator Marjan van Heteren die ontdekte welke vrouw er schuilging achter Mondriaans portret: muzikante Aletta de Iongh, met wie Mondriaan een nauwe relatie onderhield. In de jaren twintig en dertig was Aletta de Iongh lange tijd vioollerares van de jonge prinses Juliana. In Mysterie Mondriaan zijn behalve tekeningen en schilderijen ook bijzondere foto’s en persoonlijke brieven van Piet Mondriaan te zien.
Focustentoonstelling
De focustentoonstelling met de twee pas ontdekte vrouwenportretten van Mondriaan is te bezichtigen tot en met 10 maart 2019 in het Stedelijk Museum Alkmaar, Canadaplein 1, 1811 KE Alkmaar / www.stedelijkmuseumalkmaar.nl / Open dinsdag t/m zondag van 11 tot 17 uur.
