Het wetsvoorstel om hoerenlopers, die weten of redelijkerwijs moeten vermoeden dat de prostituee slachtoffer is van mensenhandel, celstraf te geven is niet duidelijk genoeg. Dit schrijft de raad voor de rechtspraak. Kamerverhuurder Frans Snel van de Alkmaarse Achterdam: “De wet wil niet mensenhandel aanpakken, maar prostitutie de nek omdraaien door klanten bang te maken.”
De opstellers, Tweede-Kamerleden Gert-Jan Segers (CU), Marith Rebel-Volp (PvdA) en Nine Kooiman (SP), vinden dat het initiatiefwetsvoorstel helpt bij de strijd tegen mensenhandel. Een klant van zo’n, onder dwang werkende sekswerker blijft nu vaak strafrechtelijk buiten schot, terwijl hij wel bijdraagt aan een netwerk van uitbuiting en mensenhandel.
In zijn advies kritiseert de raad de vaagheid van het wetsvoorstel van Segers cs. Te verwachten valt, aldus de raad, dat bij invoering van het wetsvoorstel het de eerste jaren onduidelijk zal zijn wat precies met ‘redelijkerwijs moeten vermoeden’ wordt bedoeld. “Onder mensenhandel valt bijvoorbeeld uitbuiting door misbruik van een kwetsbare positie. Zo’n kwetsbare positie kan door allerlei factoren worden veroorzaakt: schulden, verslaving, verstandelijke beperking, of de Nederlandse taal niet spreken.”
Misbruik
Wanneer een pooier misbruik maakt van zo’n kwetsbare positie, is het volgens de raad nog maar de vraag of een klant die wist van deze kwetsbare positie zonder meer wordt veroordeeld, zoals met het wetsvoorstel wordt beoogd. “Kan de klant bijvoorbeeld worden veroordeeld als de prostituee hem vertelt dit werk te doen om uit de schulden te komen en de klant er achteraf achter komt dat een pooier hier misbruik van maakt?”
De raad denkt dat, ook als van de klant wordt verwacht dat hij actief probeert te achterhalen of de prostituee vrijwillig werkt, hierover onduidelijkheid blijft bestaan met dit wetsvoorstel. “Wat betekent het bijvoorbeeld voor de strafbaarheid van de klant als een prostituee tegen hem zegt dat ze het werk vrijwillig doet en dat haar pooier heeft beloofd met het door haar verdiende geld haar schulden af te lossen?”
Er moeten duidelijke signalen zijn dat de prostituee slachtoffer is van mensenhandel. De voorbeelden die hierbij worden gegeven zijn helder: zichtbare tekenen van mishandeling, aanbieden van seksuele diensten op verlaten industrieterreinen, al dan niet via louche tussenpersonen. Maar volgens de raad biedt dit te weinig houvast voor de rechtspraktijk, omdat niet wordt ingegaan op minder duidelijke gevallen die in de praktijk voorkomen, zoals de uitgebuite prostituees die achter de ramen staan en legaal in Nederland werken.
Vier
De raad zet ook vraagtekens bij de strafmaat. Het is de bedoeling van de politici om een gevangenisstraf van maximaal vier jaar te koppelen aan de strafbaarstelling. De raad vraagt zich af waarom er niet is gekozen voor een gedifferentieerde strafmaat, zoals ook het geval is bij opzettelijke heling. Hierbij verschilt de strafmaat afhankelijk van de aanwezigheid van opzet of, het strafrechtelijk minder zware, schuld. Daarnaast vraagt de raad zich af of de strafmaat niet aan de lage kant is, onder meer omdat de straffen bij mensenhandel veel hoger zijn en het wetsvoorstel uitgaat van de vooronderstelling dat er sprake is van slachtofferschap van mensenhandel.
Frans Snel verhuurt kamers op de Achterdam. Op social media geeft hij al maanden lang veel en ongezouten commentaar op de pogingen van ‘bepaalde politici’, onder wie Alkmaars burgemeester Piet Bruinooge, om de prostitutie kapot te maken.
Einde
Hij zegt: “ Mijn indruk van deze initiatiefwet is dat het niet draait om de aanpak van mensen- cq vrouwenhandel. Maar dat mannen bang moeten worden gemaakt om naar een prostituee te gaan.” Geen klanten is geen inkomsten, is einde verhaal voor volstrekt bonafide ondernemers als Snel. “In het partijprogramma Segers’ Christenunie staat dat men tegen prostitutie is, Dus deze wet is alleen maar bedoeld om nog meer agressie tegen de seksbranche op te bouwen.”
Ook voor de inhoud van het voorstel heeft hij geen goed woord over. “Hoe kan een man die eenmalig naar een prostituee gaat, ontdekken dat deze dame onder druk werkt? Terwijl ik als kamerverhuurder aan prostituees met tientallen jaren ervaring al moeite heb om te ontdekken of een vrouw gedwongen zit, om economische reden of op welke manier dan ook. Dan kun je dat van een klant toch helemaal niet verwachten?”
Snel ruikt de kwade lucht van een tweede Bibob. Dat is de wet over integriteitsscreening die er toe leidde dat op basis van een enkel vermoeden van banden tussen een collega van Snel en grote criminelen als Holleeder de helft van de kamers op de Achterdam dicht moest. “Segers cs sturen aan op een wet die het mogelijk maakt om, als er alleen maar vermoedelijk sprake is van mensenhandel, de klant jaren achter tralies te gooien.”
